سومین جشنواره تولیدات استانی فرصت مبارکی است تا یادی از بزرگان هنر بکنیم و با جویا شدن نظراتشان درباره رشته های مختلف جشنواره به نوعی بهره مند گردیم.در این میان و به بهانه قرار گیری بخشی در جشنواره تحت عنوان مطالعات پایداری به سراغ محمد علی گودینی رفتیم که این روزها با کتاب تالار پذیرایی پایتخت و تجدید چاپش از سوی انتشارات سوره مهر حسابی مشغول است.یادداشت شفاهی ما را با ایشان میخوانید:
اگر بخواهيم يك تعريف مشخص از ادبيات پايداري داشته باشيم ممكن است به يك ناهمگوني ادبي برسيم چرا كه هنگامي كه بخواهيم از مسائل ادبي سخن به ميان آوريم ناخودآگاه مرجع اصلي مان، تعاريف غربي مي شود و به يك تعريف كاملي دست نمي يابيم، موضوع ادبيات پايداري نيز از اين قاعده مستثني نبوده چرا كه ايران، كشورهاي خاورميانه ، شرقي و غربي هر كدامشان تعاريف جداگانه اي از ادبيات پايداري دارند. اما به طور كلي مي توان گفت: عنوان ادبيات پايداري معمولاً به آثاري اطلاق مي‌شود كه تحت تأثير شرايطي چون اختناق و استبداد داخلي، نبود آزادي هاي فردي و اجتماعي، قانون‌گريزي و قانون‌ستيزي با پايگاههاي قدرت، غصب قدرت و سرزمين و سرمايه‌هاي ملي و فردي و... شكل مي‌گيرند. به همين دليل� جان‌ماية اين آثار با بيداد داخلي يا تجاوز بيروني در همه حوزه‌هاي سياسي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي و ايستادگي در برابر جريانهاي ضد آزادي است. ادبيات پايداري در ايران را مي توان به دو دوره قبل از انقلاب و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران و شروع جنگ تحميلي تقسيم كرد، به طوي كه امروزه از ‌مبارزات سياسي افراد، شكنجه ها و مشكلات مردمان اين مرز و بوم قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، به عنوان ادبيات انقلاب ياد مي كنند اما زمينه اصلي آن پايداري مردم بوده است. به همين سبب مي توان از آن به عنوان ادبيات پايداري نام برد. اما با پيروزي انقلاب اسلامي ايران و شروع جنگ تحميلي ادبيات پايداري نيز شكل ديگري به خود گرفت و در آن به مقاومت و پايداري مردم در برابر تحريم ها ، مبارزات سياسي آنان و دفاع از وطن و جنگيدن عليه دشمنان پرداخته شد؛ و اين بيداري اسلامي كه امروزه در سراسر جهان به خصوص در منطقه خاورميانه شاهد آن هستيم نشأت گرفته از شعارها و پايداري و استقامت ملت ايران در برابر جنگ و تحريم هاست. ترسيم چهرة رنج كشيده و مظلوم مردم، دعوت به مبارزه، بيان جنايتها و بيدادگريها، توصيف و ستايش جان‌باختگان و شهيدان، القاي اميد به آينده و پيروزي موعود،‌ ستايش آزادي و آزادگي،‌ ستايش سرزمين خود، طرح بي‌هويتي جامعه و تبعيديان، از جمله شاخصه هاي ادبيات پايداري هستند؛ و اختناق و استبداد داخلي و سلب آزاديهاي فردي و اجتماعي، استعمار و استثمار قديم و جديد، غصب قدرت، سرزمين و سرمايه‌هاي ملي و فردي،� تجاوز به حريم ارزشهاي فردي، ديني، اجتماعي، ملي و تاريخي، قانون‌گريزي و قانون‌ستيزي پايگاههاي قدرت، جريانهاي ديني (مانند اسلام و مسيحيت و...) و غيرديني و مكتب‌هاي فكري، نظير ماركسيسم را مي توان از جمله زمينه‌ها، عوامل پيدايي و رواج ادب پايداري نام برد.
اما نكته اساسي اين جاست كه نويسندگان ما در حوزه ادبيات پايداري دچار غفلت شده اند و هنوز نتوانسته اند با خلق آثار ادبي و هنري مقاومت هاي مردمان اين ديار هميشه در صحنه را به تصوير بكشند.� در گذشته نويسندگاني كه توانايي نوشتن داشتند نظر خوشي نسبت به موضوع مبارزات سياسي و پايداري مردم نداشتند و بيشتر آثارشان ترجمه شده ي نويسندگان روسي و كمونيستي بوده است كه اين نويسندگان آثارشان را بر پايه زبان اصلي كه با ادبيات بومي ما غريبه بود، خلق مي كردند، اين در حالي بود كه 90 در صد از مردم ايران در آن دوره مسلمان بودند و با مضامين مقاومت و پايداري درگير بودند اما نويسندگان از اين مضامين در آثارشان استفاده نمي كردند كه اين موضوع مي تواند يكي از دلايل غفلت و كم كاري نويسندگان نسبت به حوزه ادبيات پايداري باشد.
لازم به ذكر است كه ما در حال حاضر چندين كتاب در حوزه ادبيات پايداري و دفاع مقدس به مرحله چاپ مي رسانيم و از لحاظ كمي در وضعيت خوبي قرار داريم اما نكته مهم اين است كه آيا اين كتاب هاي منتشر شده از لحاظ كيفيت هم در حد مطلوب هستند يا نه؟ كه مي توان با مطالعه كتاب ها به اين سوال پاسخ دهيم كه آثار منتشر شده از لحاظ كيفي در حد مناسبي قرار ندارند كه براي رسيدن به نقطه مطلوب نيازمند تلاش و كوشش بيشتر نويسندگان و حمايت مسئولان فرهنگي كشور هستيم. كه البته بايد يادآوري كنم كه برگزاري سومين جشنواره توليدات مراكز استاني حوزه هنري و جشنواره داستان انقلاب اقداماتي است كه مي تواند ما را به اين مهم برساند يعنی با تمركز زدايي كردن و سپردن كارها به استان هاي ديگر مي توانيم شرايط و زمينه هاي مناسبي را براي خلق آثار بهتر فراهم كنيم. چرا كه توجه به هنرهاي استاني، و تشويق هنرمندان شهرستاني و دعوت از آن ها براي حضور در جشنواره ها باعث استعداد يابي و شناخته شدن آثار اين هنرمندان مي شود.
البته بايد به اين نكته نيز اشاره كنم كه با برقرار كردن تعادل بين آثار منتشر شده از سوي مسئولان، توجه به نويسندگان شهرستاني و افزايش امانات فرهنگي در استان هاي كشور، و برگزاري جشنواره ها در استان ها همچون سومين جشنواره آثار و توليدات مراكز استاني حوزه هنري مي توانيم شور و شوق ادبي را در استان ها ايجاد كنيم كه اين سبب ارتقاي آثار و توليدات هنري خواهد شد كه در نهايت به نفع ادبيات كشور است.